Van cổng là gì? Cấu tạo van cổng gồm những bộ phận nào? Nguyên lý hoạt động của van cổng như thế nào? Ứng dụng của van cổng trong đời sống? Van cổng có những ưu điểm gì? Là những câu hỏi được nhiều người thắc mắc và quan tâm nhiều nhất. Sau đây, Van Yến Thanh sẽ chia sẻ cho bạn những thông tin về van cổng trong bài viết này.
1. Van cổng là gì?
Van cổng hay còn được gọi là van cửa hoặc van chặn, tên tiếng anh là gate valve. Vậy van cửa là gì? Là loại van dùng để đóng mở khí lưu chất đi qua trên đường ống. Đây là loại van đặc biệt khi vị trí cánh van mở hoàn toàn không nằm trên đường đi của lưu chất nên các bộ phận tiếp xúc trực tiếp với dòng chảy không hề bị ảnh hưởng.
Van cổng là loại van được sử dụng phổ biến trong đời sống
2. Cấu tạo của van cổng
Tiếp theo Van Yến Thanh chia sẻ những bộ phận cấu tạo nên van cổng mà bạn có thể tham khảo:
Cấu tạo của van cổng
Phần thân van
Phần thân van hay còn gọi là phần vỏ van, được làm từ những vật liệu khác nhau như inox, gang, thép,...Lớp sơn phủ Epoxy, thân được đúc nguyên khối chịu được áp lực lớn.
Kết nối bằng bulong và đường ống mặt bích tiêu chuẩn JIS, DIN, BS, ANSI, gioăng đệm được chèn vào giữa hai mặt bích của van và đường ống để lắp ráp có độ kín cao. Các vị trí trên thân van cổng được cố định bằng bulong, đai ốc để dễ dàng tháo rời.
Phần trục và đĩa van
Phần trục và đĩa van được làm từ inox, gang, thép. Phần này được gắn với trục van được cố định như một thanh kim loại nằm trong phần thân và nắp van. Đầu trục kết nối với tay quay.
Phần nắp van
Phần nắp van được thiết kế ở trên thân van và gần với bộ điều khiển. Phần này được cố định và có chức năng là bảo vệ cho phần trục ty van.
Phần tay quay
Phần tay quay thường được làm bằng thép có độ bền cao và rắn chắc. Đây là bộ phận điều khiển van mở đóng theo chiều vặn trái hoặc phải trục van sẽ di chuyển lên xuống để mở hoặc đóng.
3. Nguyên lý hoạt động của van cổng
Van cổng hoạt động theo nguyên lý lên xuống bởi tác động của vô lăng quay sang phải hoặc trái hình dùng đơn giản. Khi bạn quay vô lăng sang phải cánh van được nâng lên thực hiện quá trình mở van lúc này lưu chất đi qua van hoàn toàn không gặp các vật cản trên đường đi và ngược lại khi quay vô lăng sang trái, van được hạ xuống thực hiện quá trình đóng van khép kín hoàn toàn và chặn đứng lưu chất nên gọi là van chặn.
Nguyên lý hoạt động của van cổng
4. Phân loại van cổng
Tuỳ thuộc vào chất liệu, cấu tạo và cách vận hành. Sau đây là một số loại van cổng được sử dụng nhiều nhất.
Phân loại theo chất liệu
Chất liệu
Đặc điểm
Gang
có độ bền tốt, chịu đựng được những môi trường có nhiệt độ cao, thường được sử dụng trong hệ thống phòng cháy chữa cháy, giá thành rẻ
Inox
được làm từ thép không gỉ, dùng trong các môi trường hóa chất, nước mặn, có độ ăn mòn cao, giá thành cao hơn so với những dạng van cổng khác.
Nhựa
được chế tạo từ nhựa pvc, upvc,...có khả năng hạn chế được oxi hoá và chống ăn mòn tốt, sử dụng được trong môi trường áp lực cao.
Thép
giá thành có hơn so với các dòng van khác, có khả năng chịu nhiệt lên đến 500 độ C, chịu được áp lực lớn, sử dụng cho những hệ thống gas, nước nóng,...
Đồng
có khả năng chịu nhiệt cao, giá thành hợp lý, sử dụng trong hệ thống nước sinh hoạt, tưới tiêu,....
Phân loại theo cấu tạo
Cấu tạo
Đặc điểm
Van cổng ty nổi
Cấu tạo phần cổ từ thân van dài hơn các loại van cổng. Ty van được nổi lên và có một lớp ren ngoài khi người dùng đóng van sẽ được nổi lên và ngược lại.
Sử dụng cho các hệ thống đặc biệt ở các địa hình vị trí hẹp, chôn ngầm, ống ngầm,...Được là từ Inox, gang hoặc thép kích thước từ DN50 - DN1000
Van cổng ty chìm
Là loại van thông dụng và được sử dụng phổ biến hiện nay ở hầu hết các hệ thống không yêu cầu lắp đặt, vị trí, địa hình.
Được làm từ các vật liệu bằng kim loại đúc nguyên khối có độ bền cao, vận hành bằng tay quay.
Van cổng dao
Có chiều ngang nhỏ, hẹp, không chiếm nhiều diện tích không gian lắp đặt. Ngoài ra, van còn được thiết kế thêm một lưỡi dao cắt ngang dòng lưu chất, để có thể đóng van.
Sử dụng trong ngành hệ thống khai thác, công nghệ thực phẩm, dược phẩm, y học,....
Phân loại theo cách vận hành
Cách vận hành
Đặc điểm
Van cửa điều khiển bằng tay
Kiểu vận hành này phụ thuộc 100% sức người thông qua lực cơ học tay để có thể đóng mở được van.
Cách vận hành này phù hợp cho những hệ thống nhỏ và có kích thước vừa phải.
Van cổng điều khiển điện
Đây là dạng van có cách đóng mở van một cách hoàn toàn tự động bằng motor.
Để motor có thể hoạt động thì cần sử dụng đến nguồn điện áp 24V, 110V, 220V, 380V.
Van cổng điều khiển bằng khí nén
Sử dụng nguồn khí nén để có thể thao tác làm việc thay cho lực cơ học của con người.
Cách vận hành này có chi phí khá cao
Thường được sử dụng trong những hệ thống lớn
Van cổng tín hiệu điện (van cổng giám sát)
Đây là loại van được kết nối với tủ trung tâm thông qua trạng thái đóng mở để báo cho người vận hành tình trạng van đang đóng hoặc đang mở.
Kích thước lắp cho đường ống tiêu chuẩn từ DN50 - DN500
Thường được sử dụng cho hệ thống đặc biệt như phòng cháy chữa cháy.
5. Thông số kỹ thuật van cổng
Các thông số kỹ thuật
Kích thước van cổng
DN 15 - DN 2000
Chất liệu thân van cổng
gang, gang cầu, inox, thép, đồng
Đĩa van cổng
gang cầu, inox, thép, cao su EPDM
Ốc ty van
TC BS1400
Ty van công
thép không gỉ theo TC BS970 P.I
Nắp van cổng
gang, thép, inox
Nắp đệm van cổng
gang, thép, inox
Tay quay
gang hoặc gang cầu
Kết nối
nối ren, lắp bích tiêu chuẩn BS, JIS, DIN
Áp lực làm việc
10K - 16K
Nhiệt độ làm việc
180 độ C
Xuất xứ
Đài Loan, Malaysia, Nhật Bản, Trung Quốc, Châu Âu
Bảo hành
12 tháng
6. Ưu và nhược điểm của van cổng
Van Yến Thanh sẽ review cho bạn một số ưu điểm và nhược điểm của van cổng:
Ưu điểm
Nhược điểm
có nhiều kích thước lắp đặt phù hợp với các hệ thống lớn nhỏ trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, hệ thống sản xuất, hệ thống cấp thoát nước,....
Quá trình đóng mở chậm
Có nhiều chất liệu phù hợp với nhiều môi trường
Cấu tạo khá phức tạp và đặt kín trong thân van đúc liền, vì vậy việc sửa chữa bảo dưỡng khó khăn.
Giúp người vận hành dễ dàng điều khiển đóng mở van
Khi sử dụng trong môi trường có nhiều chất bẩn dễ gây tình trạng tắc nghẽn, kẹt van, các bộ phận trong van cổng dễ bị ăn mòn
Dễ dàng lắp đặt, sửa chữa, bảo hành, giá thành rẻ
7. Ứng dụng của van cổng
Van cổng được sử dụng rộng rãi trong hệ thống công nghiệp sản xuất. Ngoài ra, có một số ứng dụng của van cổng trong đời sống hàng ngày.
Van được sử dụng trong hầu hết các lưu chất lỏng như: không khí, khí đốt, nước cấp, hơi nước, dầu bôi trơn…
Van cổng dao được sử dụng được chất bùn hoặc những sản phẩm bột.
Dùng trong những hệ thống kênh mương, ao hồ, hệ thống thủy lợi…
